wtorek, 2 lutego 2016

Pierwsza burza za nami!

Ostatni dzień stycznia przywitał naszą wioskę burzowymi grzmotami!
 Czas, w którym przyszło nam żyć, ciągle, mimo ogromnego postępu nauki, zaskakuje nas kataklizmami, dziwnymi zjawiskami wobec których jesteśmy bezradni.
Przez całe wieki z burzami kojarzona była gromnica, którą zapalało się podczas nawałnic i stawiało w oknie ku obronie. Moja babcia wyciągała z ogromnej szafy poświęconą 2 lutego gromnicę, wkładała ją do słoja wyłożonego papierami, by gromnica się nie przewracała i zapaloną stawiała w oknie.
Świeca paliła się aż ustały gromy, przestały szaleć żywioły. Podczas takich burz często dochodziło do groźnych pożarów, bo wiejska zabudowa, gęsta i kryta słomą (strzechą), sprzyjała ogniu po uderzeniu pioruna. Pamiętam kilka takich pożarów i ten wieczny strach by takie nieszczęście nie dotknęło naszego domostwa. Wiejska straż złożona z ochotników dysponowała wozem zaprzężonym w konie, beczką, wiadrami i wielkim poświęceniem. Jeśli w pobliżu nie było stawu lub rzeki, wyciąganie wiadrami wody ze studni opóźniało akcję, po której zazwyczaj pozostawały zgliszcza i ból pogorzelców.
Prawie na każdej gromnicy widniał obrazek Matki Bożej, światłem świecy odpędzającej wilki.
Wilków też się bałam.
Mogły się czaić w pobliskim lesie, a nawet za dużą szafą ( wyobraźnia kilkuletniego dziecka nie zna granic).
Ze zbioru zdjęć wybrałam te, które mogą się kojarzyć z obecnością wilków błąkających się wśród bezkresnych pól.
W swoim życiu przeżyłam wiele ogromnych burz i nawałnic, bywały i takie, że skłoniły mnie do zapalenia gromnicy...

Każdego roku, w święto Matki Bożej Gromnicznej z wiarą poświęcam gromnicę.
Święto Oczyszczenia N.M.P jest ostatnim z cyklu świąt w czasie po Objawieniu Pańskim.
Jest to jedna z najstarszych uroczystości Najświętszej Panny.
Obchodzi się ją 2. lutego, ponieważ Maryja, chcąc być posłuszną prawu Mojżesza,  musiała udać się z Panem Jezusem do Jerozolimy w 40 dni po Narodzeniu Dzieciątka (25.XII – 2.II), by tam w świątyni złożyć przepisane ofiary.
Dziś czcimy święto Ofiarowania Pańskiego.
Tak jak Maryja wniosła Jezusa do świątyni jerozolimskiej, tak też przynosi światło wierzącym. W kościele dokonuje się poświecenia gromnic. Zapalone gromnice daje się do rąk konającym. Kiedyś, gromnicę po poświęceniu zanoszono zapaloną do domu, aby od jej ognia rozpalić domowy ogień, który miał zwiastować zgodę i miłość w rodzinie.
Na znak zawierzenia Maryi w czasie klęsk, szczególnie podczas burzy, w polskich domach i gospodarstwach, od wieków, zapalało się gromnice. Związana z palmą na krzyż wisiała nad łóżkiem w każdym polskim domu.
Oto kilka starych przysłów, które służyły do przepowiadania pogody, urodzajów, którymi żyli nasi przodkowie podporządkowani prawom natury.

Gdy na Gromnice roztaje, rzadkie będą urodzaje.
Gdy w Gromnice pięknie wszędzie, tedy dobra wiosna będzie.
Gdy w Gromniczną jest ładnie, dużo śniegu jeszcze spadnie.
Gdy w Gromnicę z dachów ciecze, zima jeszcze się przewlecze.
Gromniczna pogodna, będzie jesień dorodna.

Jak suche i jasne Gromnice, przyjdą jeszcze śnieżyce.
Jasna Gromnica - zła orędownica.
Kiedy na Gromniczną mróz, zładuj sanie, szykuj wóz








W ramach wspomnień namalowałam taki obrazek, jaki kiedyś widniał na każdej gromnicy.

A poniższe zdjęcia prezentują te piękniejsze zachody słońca, gdy nic nie grozi człowiekowi i może on spokojnie oglądać naturalny spektakl piękna.
W tym roku czas biegnie szybko, bo już- tuż, tuż, tłusty czwartek.
Kto w Tłusty Czwartek nie zje pączków kopy, temu myszy zniszczą pole i będzie miał pustki w stodole.
Tak mówi ludowe przysłowie, a przecież przysłowia są mądrością narodów, więc należy powoli zaczynać pałaszowanie tych wszelakich czwartkowych słodkości. Ja zaczęłam od serowych oponek i stopniowo zmierzać będę ku pączkom, życząc Wam udanych czwartkowych wypieków i słodkich spotkań:-)

75 komentarzy:

  1. W tym roku w ogóle czas karnawały jest krótki, zaraz się kończy w przyszłym tygodniu. Zadumałam się nad tymi wilkami... dziś stowarzyszenia nawołują do ich ochrony i ratowania... Mnie zadziwia, że już luty, dopiero co był Sylwester :) Pozdrawiam gorąco :D

    OdpowiedzUsuń
  2. Pamiętam jak moja babcia podczas burzy świeciła gromnicę, wystawiała obrazek do okna z wizerunkiem Matki Boskiej Opiekunki Rodzin a gdy było bardzo groźnie paliła ususzone i poświęcone zioła z dnia Matki Boskiej Zielnej.
    Wtedy człowiek czuł się o wiele bardziej bezpiecznie, piękne wspomnienia!

    OdpowiedzUsuń
  3. Mamy wiele starych przysłów na wszystkie chyba okazje. Zauważyłam że wiele z nich już się nie sprawdza - mam na myśli te które nawiązują do pogody. Aura nam się zmienia coraz bardziej, anomalie pogodowe to już normalność. Ale mam podobne wspomnienia z domu babci i dziadka. U nas jeszcze burzy nie było ale od kilku dni mocno wieje więc kto wie?
    Śliczny obraz Basiu. Cieplutko pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Szaleństwa pogodowe obaliły wszystkie przysłowia, ale to poniekąd dzieło współczesnego człowieka.

      Usuń
  4. Z tym świętem mam wspomnienie Babci, która przykrywając świecę płaszczem chroniła ją od zgaszenia. Zapaloną trzeba było przynieść do domu. Czy dziś ten zwyczaj się jeszcze kultywuje, bo w dużym mieście ja tego nie widzę?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Niestety, nawet na wsi nie kultywuje się zwyczaju przynoszenia światła świecy do domu. Jesteśmy zbyt wygodni, gasimy ogień po Przeistoczeniu i uważamy, że wypełniliśmy obowiązek.

      Usuń
  5. Piękne wspomnienia, ale przywołałaś również i moje z dzieciństwa, bardzo bałam się burz. Niesamowite zachody słońca. Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
  6. No tak, burza pogrzmiała nad Wami, a do nas przyniosła szarugę:-) u nas w domu mama przypalała nam delikatnie płomieniem świecy kosmyki włosów na głowie, z przodu, z tyłu i po bokach, czyli na kształt krzyża, dla ochrony przed złem pewnie; pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tego zwyczaju nie znałam, dziękuję za głos.

      Usuń
  7. Ojej ja strasznie boje sie burzy,gdy tak mocno szaleje za oknem mam ochote schować się do pownicy... Wilki-no tak, coraz więcej się o nich słyszy w naszych lasach juz nawet je widziano, są pod ochroną ale sieją postrach.
    2 luty to dla mnie pamiętna data,palono świece a ja w tym dniu 8lat temu po raz pierwszy zdawałam egzamin na prawo jazdy. Udało się :)
    Miłego dnia:)

    OdpowiedzUsuń
  8. Mnie burze fascynują, piękne zdjęcia!

    OdpowiedzUsuń
  9. Witaj Basiu!Bylam dzisiaj na mszy z gromnicą i wszystko co napisalaś o gromnicy u nas się stosuje ,ja paczki bede piekła w czwartek rano serdecznie pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
  10. Jak zwykle piękny, mądry post....ja ostatnio dowiedziałam się,że nie mogę spożywać cukru...ale może chociaż jeden pączek zjem...:-)

    OdpowiedzUsuń
  11. Czytam te przysłowia i widzę, że nie wiadomo czego się spodziewać. Godzinę temu lało się z nieba, teraz jest pięknie i pogodnie :)).
    Wszystkiego dobrego!

    OdpowiedzUsuń
  12. Bardzo fajny post, przybliżyłaś nam sporo ciekawych faktów związanych z 2 lutym, czyli świętem Matki Boskiej Gromnicznej. Dobrze, że jesteś takim kronikarzem naszych czasów, bo współczesne pokolenie nie bardzo wie, co z czym i dlaczego. Wilki to ogromny problem, nie mam nic przeciw tym zwierzakom, ale jeśli jest ich za dużo i sieją spustoszenie wśród obejść gospodarskich, to należałoby się zastanowić nad ich " nie ochroną".
    Piękny obraz namalowałaś, a widoki zachodzącego słońca powalają. Masz dar w uchwyceniu tych zjawisk na fotkach. Dziękuję Ci za to.)

    OdpowiedzUsuń
  13. Lubię Basiu zaglądać do Ciebie często i czytać, czytać, czytać... Te ludowe mądrości bardzo przypominają mi Babcię, która wszystkie zna. Lubiłam przesiadywać u Niej i słuchać. Opowiadała przeróżne przysłowia, pokazywała jak sprawdza się pogodę na przyszły rok. Jestem teraz na drugim końcu Polski i brakuje mi tych pogawędek, a dzięki Tobie mogę chociaż myślami do nich wracać :)
    Pozdrawiam serdecznie! :)

    OdpowiedzUsuń
  14. Basiu Droga, częstujesz kolejnymi mądrościami nie tylko narodów, ale i regionu. uwielbiam podczytywać Ciebie :) Potrafisz pobudzić wyobraźnię... Co do pączusiów; zerknij tu: http://smakowitedania.blogspot.com/2016/02/mini-paczki-ze-sliwka-film.html
    przepisy godne polecenia- z niejednego skorzystałam, bo są proste, niedrogie (tak uważam) i rzeczywiście udają się :)Cieplutko pozdrawiam :)))

    OdpowiedzUsuń
  15. Nasza tradycja jest wyjątkowo piękna, więc czuję się w obowiązku mówić o niej.
    A smakowite dania już odwiedziłam i pączki mnie zafascynowały, zresztą inne rzeczy też.

    OdpowiedzUsuń
  16. Bardzo fajne Basiu przysłowie o Tłustym Czwartku, ja kopy pączków nie zjem, ale może 2-3 mi się uda :)
    Pozdrawiam ciepło :)

    OdpowiedzUsuń
  17. Kolejny interesujący post i ponownie przywołał wspomnienia... Piękne ujęcia! Pozdrawiam Basiu cieplutko :)

    OdpowiedzUsuń
  18. Basiu, piękne są Twoje wspomnienia, nasze polskie tradycje też są wspaniałe.
    O jejku, w tym zapędzonym czasie zapomniałam, że już za dwa dni mamy Tłusty Czwartek.
    Ta burza przeszła prawdopodobnie nad całą Polską.
    Pozdrawiam serdecznie:)

    OdpowiedzUsuń
  19. moja Babica zawsze kazała swiecić gromnicę kiedy nadciągała burza ..ja do dziś się panicznie burzy boję :(

    OdpowiedzUsuń
  20. Serdecznie pozdrawiam tych, co się burzy boją i tych, co się burzy nie boją.

    OdpowiedzUsuń
  21. Pączkami się częstuję. Piję herbatkę zieloną i podziwiam znowu Twoje NIEBO, wspomnienia przywołane, i Twoje obrazki namalowane. Tak pięknie i smakowicie dzisiaj na twoim blogu. Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
  22. Dwa razy w życiu miałam tą nieprzyjemność w zimie. Boję się burzy. Jednak dzisiaj zlała mnie dosłownie do majtek ulewa, niczym letnia burza. Po powrocie do domu musiałam się cała suszyć, nawet plecak. Nie obraziłam się na nią, bo na szczęście jest ciepło.
    2 luty zawsze kojarzy mi się z imieninami babci Marianny. Odeszła dosłownie u schyłku tamtego wielu bo w wigilię.
    Kurczę pączków nie cierpię (nawet ich zapachu), toż mnie czeka?
    Od wakacji przeszłam na a la wegetarianizm (bo raz w tygodniu jem ryby)i myślę, że definitywnie pożegnałam się z mięsem, które mi po prostu nie smakuje. Zdobiłam to w celach zdrowotnych i zdziwiłam się, że bezobjawowo schudłam 6 kilo. Poszukując sposobu przygotowywania posiłków zdziwiłam się jak dużo jest ich rozwiązań.
    Jednak w dalszym ciągu karmię w domu dwóch mięsożerców (ludzia + kota).

    OdpowiedzUsuń
  23. Burza w zimie jest jakaś taka bardziej wroga:))
    pozdrawiam Basiu:)

    OdpowiedzUsuń
  24. Chciałabym nie lubić mięsa i pączków:-)))))

    OdpowiedzUsuń
  25. burze teraz wygladają jak nawałnoice, 5 minut burzy a spustoszenia jak po nawałnicach :(( dziwne czasy

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. a paczki uwielbiam i to mnie gubi , szczególnie te z różą

      Usuń
  26. U nas w Matki Bożej Gromnicznej burzy nie było, za to wieczorem lało, jak z cebra. Zostałam namówiona do pójścia na modlitwę uzdrawiającą do kościoła, prowadzoną przez wędrującą grupę młodych ludzi. Moknąc w drodze, nastawiona byłam raczej sceptyczne,a potem doznałam szoku. Tak szczerej modlitwy jeszcze nie widziałam. Te "dzieciaki" miały w sobie niesamowitą dobroć i moc.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Bardzo często ktoś nas pozytywnie zaskakuje i to są piękne chwile.

      Usuń
  27. Moja Babcia też stawiała gromnicę z Matką Bożą, pamietam to doskonale. Modliłyśmy się podczas burzy przy tej gromnicy.Basiu, Twoje wspomnienia jak moje:) Cudownie je czytać.

    OdpowiedzUsuń
  28. Ja burz się zawsze bałam ale to chyba zasługa mojej mamy, która w młodości przeżyła pożar w zagrodzie, właśnie od pioruna i zawsze to wspominała ze strachem w oczach.
    Piękne zdjęcia Basiu :)

    OdpowiedzUsuń
  29. Niesamowite zdjęcia, uwielbiam wpatrywać się w niebo :) a przysłowia o tłustym czwartku nie znałam

    OdpowiedzUsuń
  30. Witaj Basiu.
    Bardzo lubię czytać twoje wspomnienia :)Pamiętam jak przez mgłę że coś takiego było z stawianiem gromnicy w oknie ale dlaczego , po co i kiedy to już nie pamiętam :(
    Pozdrawiam i do następnego przeczytania :)

    OdpowiedzUsuń
  31. Tak, dla ochrony przed wszelkimi żywiołami, a zwłaszcza burzą i jej niszczycielską potęgą!

    OdpowiedzUsuń
  32. Też była u mnie burza, w nocy błysk, aż się zdziwiłam, że o tej porze roku...
    Piękne zdjęcia...pozdrawiam...

    OdpowiedzUsuń
  33. u mnie też już po pierwszej burzy i po zimie chyba też. pachnie wiosną na całego, dlatego mocno się zdziwię, kiedy popada śnieg :)
    baaardzo tłustego i smacznego czwartku życzę :)

    OdpowiedzUsuń
  34. Wiesz Basiu tak sobie myślę, wilki są piękne,oczywiście całą watahą mogły stanowić zagrożenie,podziwiam stado...ale wizerunek wilka jest wspaniały.
    Święto Matki Boskiej Gromnicznej to tradycja,a migoczące światełka świec wracających po wieczornej mszy ludzi radują serca .
    Burzy jeszcze w tym roku nie słyszałam,tylko padał pierwszy w tym roku grad,a w ogóle to pogoda jest zadziwiająca i co z powiedzeniem "idzie luty podkuj buty"???
    Obawiam się, że wiosna w tym roku przyjdzie znacznie później.
    Buziaczki przesyłam Basieńko :)

    OdpowiedzUsuń
  35. Ja również pamiętam te czasy jak babcia stawiała gromnice. Basiu masz rację ten rok jest chyba szybszy ale to nic pocieszające,Wręcz mnie to przeraza. Pozdrawiam i buziaczki posyłam.

    OdpowiedzUsuń
  36. Ja również pamiętam te czasy jak babcia stawiała gromnice. Basiu masz rację ten rok jest chyba szybszy ale to nic pocieszające,Wręcz mnie to przeraza. Pozdrawiam i buziaczki posyłam.

    OdpowiedzUsuń
  37. Dziękuję, że zawsze zaglądacie, a nową Basię- imienniczkę witam szczególnie:-)

    OdpowiedzUsuń
  38. A zdjecia wyszły ślicznie! :)

    OdpowiedzUsuń
  39. Zawsze w naszym domu była i jest gromnica. Nw wsi pamiętam takie burze, że zapalana była gromnica. To prawda, że bardzo rzadko widzi się ludzi wracających z zapaloną gromnicą. Kiedyś bardzo chciałam tak zrobić - skończyło się na poplamionej woskiem kurtce. Zdjęcia są piękne. Pozdrawiam ciepło.

    OdpowiedzUsuń
  40. Basiu właśnie zajadam się pączkami i czytam Twój piękny post. W moim domu podobne tradycje, jak u Ciebie. Mam uraz do burzy i bardzo się jej boję, tylko modlitwa pomaga mi pokonać strach... pozdrawiam cieplutko :)

    OdpowiedzUsuń
  41. ale mi się oponek zachciało :P
    pozdrawiam ciepło

    OdpowiedzUsuń
  42. U mnie nie utrzyał się zwyczaj zapalania gromnicy, ale znam domy, w których istnieje do dziś. I choć nie jestem wybitnie religijną osobą, uważam, że to naprawdę piękna sprawa.
    A ja się okrutnie burzy boję.
    Pozdrawiam!

    OdpowiedzUsuń
  43. Ja też się bardzo boję burzy i wtedy ratuję się modlitwą.U nas jeszcze w niektórych domach zachował się zwyczaj palenia gromnicy w oknie,ale raczej tylko w domach,gdzie mieszkają starsze osoby.Ci młodsi już zawierzają tylko sobie.
    A z wilkami nie miałam do czynienia,ale wolałabym nie spotkać żadnego na swojej drodze.

    OdpowiedzUsuń
  44. Zawsze sie balam burzy. Ciekawe, ze niektore zwyczaje sie zachowuje, taki jak na przyklad tlusty czwartek, a niektore odchodza w zapomnienie, jak na przyklad palenie gromnic?

    OdpowiedzUsuń
  45. Monika poruszyła ważny temat. Myślę, że współczesny człowiek wybiera te miłe dla ciała zwyczaje i bardzo je kultywuje. Duchowość jest bardziej wymagająca.

    OdpowiedzUsuń
  46. U nas jeszcze burzy nie było. Te chmurki są przepiękne. A tak poza tym, to czas strasznie szybko leci. Dopiero czekało się na Boże Narodzenie, a teraz? Teraz już spodziewamy się szybkiego Wielkiego Postu i Wielkanocy. Oj szybko, za szybko to idzie. Pozdrawiam! :)

    OdpowiedzUsuń
  47. A u mnie dziś była burza śnieżna w nocy. Nie było grzmotów, ale błyskawice. Strasznie to wyglądało, chyba taka letnia nie budzi tyle emocji. Pozdrawiam :)

    OdpowiedzUsuń
  48. Zawsze z ogromną przyjemnością czytam Twoje posty:) Jest w nich wiele mądrości, tej życiowej i takiej.. ludowej. Masz mnóstwo wspomnień i dużą wiedzę o tradycjach, zwyczajach , kultywowanych z pokolenia na pokolenie i dobrze, że niesiesz je ze sobą przez życie :)Myślę, że wynika to z miejsca, w którym się urodziłaś , wzrastałaś, wychowywałaś , to Zalipie ukształtowało Basię, którą mamy okazję poznawać i podziwiać:) Oponki ...mniam:)
    Pozdrawiam ciepło

    OdpowiedzUsuń
  49. Basiu, Twoje piękne posty przywołują moje wspomnienia z dzieciństwa ! Moja babcia w czasie burzy budziła wszystkich domowników. Wszyscy musieliśmy ubrać się i być gotowi do ewentualnej ucieczki....!
    Pozdrawiam serdecznie :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak, myśmy też byli przygotowani do ucieczki z drewnianego domu!

      Usuń
  50. Twój blog Basiu zawsze uruchamia we mnie wspomnienia...Babcia, Jej serdeczność i ciepło:) I święto Matki Boskiej Gromnicznej też mi się z nią kojarzy, także gromnica była w oknie. Cieszę się, że wciąż pamiętamy i kultywujemy te piękne, polskie tradycje:) Jestem też pod wrażeniem Twojego obrazu:)))
    A kataklizmy...uczą człowieka pokory, bo mam wrażenie, że czasami my, ludzie czujemy się bogami...a dopiero gdy wydarzy się coś, na co nie mamy wpływu, robimy się mali i żeby nie powiedzieć: "Jak trwoga to..." Oby jak najrzadziej tak się działo:))) Dobrego tygodnia:) Monia

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To prawda Moniko, jesteśmy bezsilni wobec wielu spraw. Takie chwile uczą pokory...

      Usuń
  51. Znam to, znam Basiu z autopsji. Tak było. Te chaty kryte strzechą miały swój urok, choć paliły się niesamowicie prędko. Pamiętam te pożary i strażaków z sikawką na wozie. Wilka żywego nie widziałem bezpośrednio, ale jako dziecko nasłuchałem się opowieści o nim i bałem się tak samo. Był u nas zwyczaj palenia gromnicy podczas burzy oraz podczas agonii. A pączki? U mnie były często smażone, więc w tłusty czwartek był koniecznie chrust, czyli faworki. Pozdrawiam, Tomasz

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To mamy wiele podobnych wspomnień. U nas też się smażyło chrust- żadne tam faworki?

      Usuń
  52. Piękny obrazek, apetyczne wypieki, fantastyczne zdjęcia i ....
    Przechorowałam cały ten okres, minął , nawet nie zauwazyłam kiedy. Hm... Serdeczności.

    OdpowiedzUsuń
  53. Zdjęcia przyrody zachwycają:)

    OdpowiedzUsuń
  54. Bardzo wiele potężnych burz przeżyłam w swoim życiu szczególnie w młodości. Teraz u nas nie ma tak mocnych jak kiedyś, ale i tak zapalam gromnicę, bo bardzo się boję tego burzowego szaleństwa.Cudne widoczki przedstawiasz:):):)

    OdpowiedzUsuń
  55. Moja babcia często opowiadała mi jak każda burza sprawiała, że domownicy palowali tobołki i siedzieli na nich wyczekując czy trafi w ich dom czy nie... a jak tak, to żeby zdążyli uciec... jako dziecko z murowanej epoki nie bardzo rozumiałam o czym babcia opowiada.
    Jeszcze raz moc uścisków :)))

    OdpowiedzUsuń
  56. Niebo, trzeba patrzeć w niebo,prawda ? :-D pozdrowienia

    OdpowiedzUsuń
  57. Tak, niebo jest nadzieją...

    OdpowiedzUsuń